Κινηματογράφος: Κυματιστά Σύννεφα του Μικιο Ναρουσε

"Όσο υπέροχη και αν είναι μια γυναίκα, 
μέσα απ' τα μάτια του άντρα, η γυναίκα είναι απλώς γυναίκα"



Συγκαταλέχθηκε από το Kinejun (το παλαιότερο ιαπωνικό κινηματογραφικό περιοδικό) στις τρεις σπουδαιότερες ταινίες του ιαπωνικού κινηματογράφου, σε σκηνοθεσία του κλασικού σκηνοθέτη Μίκιο Νάρουσε, η ταινία Ukigumo (Floating Clouds), κινηματογραφεί τη ζωή ενός μεσήλικα και μιας νεαρής στην μεταπολεμική Ιαπωνία. 



Ukigumo Mikio Naruse

Τι ενδιαφέρον μπορεί να έχει μια ταινία του 1955 με τέτοια θεματολογία για έναν απλό θεατή του 2020 απόρησα και βάλθηκα να μου απαντήσω, αφού κράτησα την ταινία στο προσωπικό μου αρχείο για τέσσερα περίπου χρόνια χωρίς να τη δω. 

Η ταινία βασίζεται στο ομότιτλο βιβλίο της συγγραφέως Φουμικο Χαγιάσι, το οποίο συνέγραψε πριν πεθάνει το 1951. Ο τίτλος, ukigumo ( 浮雲), σημαίνει κυριολεκτικά σύννεφο που επιπλέει, η λέξη όμως αυτή συναντάται ήδη στην κλασική ιαπωνική ποίηση waka και περιγράφει την ανασφάλεια (και μερικές φορές τη μελαγχολία) κάποιου ο οποίος δεν γνωρίζει πού πηγαίνει. Οι ήρωες είναι δυο τέτοια σύννεφα - έρμαια του μεταπολεμικού ανέμου μιας καταρρακωμένης κοινωνίας που παλεύει να επιβιώσει. 

Η πρώτη έκπληξη για το θεατή καθώς παρακολουθεί την ταινία, έγκειται στον μοντέρνο τρόπο κινηματογράφησης. Ο Νάρουσε διηγείται την ιστορία του με σταθερό προς γρήγορο (θα έλεγα εγώ η νευρική θεατής) ρυθμό και προσθέτει στη διήγηση την αφοπλιστική εκφραστικότητα της ηρωίδας του, η οποία μέσα σε δυο ώρες, εξελίσσεται, μεταμορφώνεται και με μοναδικό όπλο την ερμηνεία της επιτέλους οδηγεί την πλοκή στην τελική κορύφωση. Αυτή είναι η  κλασική σήμερα ερμηνεία της ηθοποιού Χιντεκο Τακαμινε. Από μόνη της αποτελεί λόγο να παρακολουθήσει κανείς το έργο. 


Η δεύτερη έκπληξη έγκειται στην ίδια την πλοκή: απ' την αρχή είναι σαφές ότι δεν πρόκειται για άλλη μία τραγική ερωτική ιστορία. Απ' τη μία ο θεατής βρίσκεται αντιμέτωπος με το υπαρξιακό κομμάτι, το φόβο και την επιμονή απέναντι στον έρωτα δίχως ανταπόκριση, τη ριζωμένη στα θεμέλιά μας μοναξιά, το διαφορετικό τρόπο που αγαπούν κι εκφράζονται το αρσενικό και το θηλυκό μέσα σε συνθήκες εξαθλίωσης και απελπισίας, ενώ παράλληλα, και μέσα απ' όλα αυτά ανατέλλει η άδικα μειονεκτική θέση της γυναίκας μέσα σε μια ανδροκρατούμενη κοινωνία, η ανασφάλεια, το άγχος της αποκατάστασης και η φαινομενική αδιαφορία του άντρα απέναντι στον δικό της τρομακτικό κόσμο. 

Η τελευταία έκπληξη συναντάται διάχυτη σε όλους τους μεγάλους σκηνοθέτες του ιαπωνικού κινηματογράφου από τον Όζου μέχρι τον Κορεεντα και αποτελεί και το βασικό λόγο που η γράφουσα δηλώνει εξαρτημένη απ' τον καλό ιαπωνικό κινηματογράφο: πρόκειται για τον ανεξήγητα περίτεχνο τρόπο που η ιστορία κορυφώνεται και σαν πυροτέχνημα ξαφνικά σκάει γεμάτη δάκρυα στο μυαλό του θεατή. 

Trivia:  
x Οι δυο πρωταγωνιστές χωρίζουν και τα ξαναβρίσκουν πολλές φορές μέσα στην ταινία.  Σύμφωνα με τους δημιουργούς, ο λόγος έγκειται στην πολύ καλή σεξουαλική συμβατότητά τους. 

x Τα γυρίσματα στην τοποθεσία της Ινδοκίνας και του νησιού Γιακου, έγιναν στην πραγματικότητα στην περιοχή Ίζου της Ιαπωνίας. 

x Το 1980 συζητήθηκε ένα ριμέικ της ταινίας. Η βασική υποψήφια για τον πρωταγωνιστικό ρόλο αρνήθηκε από σεβασμό στην πρωταγωνίστρια της πρωτότυπης ταινίας, και γι' αυτό το λόγο λέγεται ότι το πρότζεκτ δεν προχώρησε ποτέ.

x Στο site του Athinorama, η ταινία έχει λάβει απ' τους κριτικούς 2,5/5 αστεράκια. Ολογράφως: δυόμιση στα πέντε. Γιατί ρε παιδιά;


Σχόλια

Δημοφιλείς αναρτήσεις