Ο βάτραχος του Μπασό
蛙飛び込む kawazu tobikomu βουτά/ν βάτραχος/-οι
水の音 mizu no oto (ο) ήχος (του) νερού
Όταν ο Μπασό έγραφε το πιο διάσημο ποίημα του και ίσως ένα από τα πιο διάσημα παγκοσμίως, δεν μπορούσε μάλλον να φανταστεί την επανάσταση που έφερε η σύλληψη αυτή μέσα στην απλότητά της. Γιατί όμως θεωρείται τόσο σπουδαίο ένα τρίστιχο που μιλάει για έναν βάτραχο που πήδηξε σε μια λίμνη και έκανε πλιτς...
Λέγεται πως το πρώτο πρόβλημα που αντιμετώπισε όταν έγραφε το χαϊκού αυτό ο Μπασό, ήταν η πρώτη εικόνα. Δεν μπορούσε να βρει πώς να το ξεκινήσει, αν και είχε στο μυαλό του ήδη τα βατράχια, δεν ήξερε σε τι τοπίο να τα εντάξει. Και τότε ένας φίλος του πρότεινε να αρχίσει με τη λέξη "yababuki" (ένα είδος ιαπωνικής τριανταφυλλιάς).
Τριανταφυλλιές, βατράχια να πηδούν πέρα δώθε, θα γινόταν λοιπόν αυτό ένα ποίημα με πολλά αρώματα, ήχους, εικόνες, κάτι που του φάνηκε υπερβολικό, φορτωμένο, αν και μια τέτοια προσέγγιση θα ταίριαζε απόλυτα στην μέχρι τότε πορεία της ιαπωνικής ποίησης.
Όμως ο Μπασό είχε στο μυαλό του κάτι πολύ πιο απλό και παιχνιδιάρικο.
Γκρέμισε την αισθητική αντίληψη της εποχής, αντικαθιστώντας τα πλουμιστά λουλούδια με μια παλιά λίμνη. Και δε σταμάτησε εκεί.
Τα περισσότερα ποιήματα που είχαν ως θεματολογία τα βατράχια εκείνη την εποχή, επικεντρώνονταν στο κρώξιμο του βατράχου, όμως ο Μπασό αποφάσισε να καταπλήξει το κοινό του με τον ήχο που κάνει το νερό όταν πηδά μέσα ένας ή πολλοί βάτραχοι (δεν μπορούμε να διακρίνουμε αν πρόκειται για έναν ή για πολλούς διότι στα ιαπωνικά δεν υπάρχει διάκριση ανάμεσα στον ενικό και τον πληθυντικό αριθμό).
Αν και κάποιοι θεωρούν πως το χαϊκού ετούτο δεν είναι τίποτα περισσότερο από μια φάρσα, δεν πρέπει να παραγνωρίζουμε το γεγονός πως έτσι ο Μπασό εισήγαγε μια νέα αισθητική άποψη στην ιαπωνική ποίηση συνοψίζοντας την πεμπτουσία της Ιαπωνικής κουλτούρας: τη λιτότητα.
Ακολουθεί μια παρουσίαση των παραπάνω σε βίντεο από εμένα, και η προτροπή μου να φτιάξετε κι εσείς το δικό σας χαϊκού εδώ
Περισσότερα για τα χαϊκού, με ένα κλικ εδώ
Σχόλια